Obama heeft de topsalarissen van de door de staat gesubsidieerde ondernemingen afgetopt. Een radicale ingreep in de business trend met diepgaande gevolgen in de groei van bedrijven. Een bedrijf moet groeien om te overleven. Deze groei kan zich langs twee assen voltrekken. Dat is de horizontale as van de kwantitatieve groei en de verticale as van de kwalitatieve groei.
Kwantitatieve groei op de horizontale as is van belang om een monopoliepositie te veroveren. Schaalvergroting wordt bijna overal nagestreefd en het kost grote moeite om de fusies af te remmen en de machtspositie van de industriële grootmachten in te dammen. Deze strategie wordt vooral door materiegerichte bedrijven nagestreefd als banken, chipindustrie, elektronische bedrijven, de bouwsector, metaalsector e.d. Daar komt men tot topsalarissen en bonussen. Deze groei op de horizontale lijn leidt tot steeds grotere complexiteit en verliest steeds meer innerlijke bindingskracht. Uiteindelijk vallen ze uit elkaar. De ABN AMRO werd zo groot dat ze op het laatst niet meer bestond en een deel moest verkopen.
Ongebreidelde schaalvergroting zonder bezieling leidt tot bewusteloosheid en verzwakking van de samenhang. Dat is de crisis van de monetaire instellingen en machinegerichte bedrijven zoals de metaal, de autobranche, de chipindustrie, maar ook de gemechaniseerde zorgsector. Ze hebben hun relatienetwerk en bezielende kracht verloren door hun grootschaligheid waardoor de menselijke factor verdampt is. Snoeien in topsalarissen en bonussen is een mogelijkheid dit eenzijdige groeiproces in te dammen. Een bedrijf zonder menselijk gelaat en geestelijke band is vroeg of laat ten dode gedoemd.
Op de verticale lijn voltrekt zich de kwalitatieve groei. Daar is ruimte voor tegenstellingen en daar is plaats voor bezieling en vriendschap. Door haar kleinschaligheid is er betere samenwerking mogelijk en teamvorming. Op deze lijn gaat men uit van idealen om iets goeds en iets groots te scheppen.
Het prototype van een dergelijke organisatie is het gezin. Daar moet ook geld gemaakt worden om brood op de plank te hebben, maar is ook liefde en saamhorigheid. In het verlengde hiervan werken de familiebedrijven die vaak nog voortbouwen op de familie idealen. Het gaat altijd weer om het mens, ook in de winstgerichte bedrijven.
Beste Paul,
Allereerst dank voor je geweldig inspirerende college gedurende de FD Carreer Challenge afgelopen vrijdagavond. Het was mij een groot voorrecht je te mogen horen spreken. Je wijsheid en verhalen spraken mij zeer aan.
Dat de ingreep van Obama nodig is, is natuurlijk bijzonder vreemd. Ik ben geen expert maar kan me voorstellen dat het gezichtsverlies dat werd geleden door het management van deze feitenlijk failliete ondernemingen in oosterse landen zou leiden tot “verregaande zelfbestraffing”. Zo niet in onze westerse beschaving waar, ook in Nederland, verantwoordelijke managers ING Bank zich zonder enige schroom beroepen op contractuele afspraken bij het incasseren van hun bonus over 2008. Het jaar waarin hun onderneming 10 miljard euro Nederlandse staatssteun nodig had om de loketten open te houden.
Natuurlijk kunnen regeringen niet veel anders doen dan de banken overeind houden; zonder de financiele wereld geen economie. Maar het is wel tragisch dat de sanering die deze crisis teweeg zal brengen, veel slachtoffers zal maken onder juist kleinere bedrijven. In ons land gaat er op dit moment elke dag een automobielbedrijf op de fles en de meesten daarvan zijn familiebedrijven. Laten we hopen dat er ook veel jonge en geinspireerde bedrijven gestart worden in deze kansrijke tijden Bijvoorbeeld met energieke en gedreven deelnemers van de FD Career Challenge aan het roer. In ieder geval hebben zij allemaal vast een goed kompas van jou meegekregen!
@: Marc de Jong Luneau: zo is het Marc. Een crisis is een schoonmaak om opnieuw te kunnen beginnen met sterke bedrijven. Een schoonmaak doet altijd pijn, maar die kan genezen.
Beste Paul,
Het principe van spiritualiteit in de business snap ik, denk ik. Het aanpakken van topsalarissen is denk ik niet de oplossing. Dit heeft niets te maken met het herstellen van vertrouwen maar meer met je ‘gram’ halen. Het vertrouwen had wellicht beter en sneller terug gewonnen kunnen worden als de regeringen hadden laten zien de toezichthouders aan te pakken. Dit had meer effect gehad. Waarschijnlijk had het ook goedkoper geweest. Het beeld dat ik krijg van de acties die nu gedaan zijn of worden is dat er inderdaad een nieuwe wereld orde is. Als deze nog niet bestond dan is dit een manier om er één te maken. Mijn beeld, misschien naïef, van het kapitalistische systeem is dat de rijken rijk probeert te houden en dat de rijken de armen arm houdt. Dit gebeurt naar mijn mening nu ook in de Gaza. De rijken, Israël, houden de armen, Palestina, arm. Net zoals de internationale gemeenschap dat doet met de ‘derde wereld’. Op alle fronten wordt bezuinigd het front dat we niet horen is defensie. Zij laat zelfs schepen bouwen en willen participeren in straaljagers. Terwijl er is verteld dat we pas in 2020 echt toe zijn aan ‘vernieuwing’. Het argument dat we horen is dat het zorgt voor nieuwe orders en dus werkgelegenheid en dat is dan zogenaamd weer goed voor de economie. Zeker nu gezien de recessie. Het lijkt erop dat regeringen, lees landen, inderdaad hun eigen ‘toko’ in stand houden. Israël is rijk en kan dus met gemak nieuwe wapens kopen en misschien het nieuwste testen. Zij testen dit op arme Palestijnen. Israel beheerst alles. Zij bepalen zelfs wanneer er humanitaire hulp het gebied in mag. Zij mogen zelfs de VN beschieten. Zij komen ermee weg. Nu weer moet Gaza opgebouwd worden. Dat kost geld. Israël en de internationale gemeenschap heeft dat. Palestina niet. Zij kunnen en mogen hun gebied weer opbouwen maar vanzelfsprekend onder voorwaarden want je geeft je geld niet zomaar weg. Gemaakte dingen.
De mens moet zich eens afvragen of het werkt. Als de internationale gemeenschap door wil gaan met deze ‘cirkel’ dan werkt het. Want dan moet je blijven investeren. En dat gebeurd.
Om een lang verhaal kort te maken zou de mens eens in moeten zien dat wanneer zij beseft dat zij niet afgescheiden kan leven van het systeem leven omdat zij in eerste instantie daar zelf onderdeel van is en ten tweede draagt zij zelf bij aan dat leven. Als zij iemand in het leven doodt doodt zij zichzelf.
Het is te hopen dat wanneer zij dit beseft de chaos tot leven komt maar na chaos komt leven. Er moeten nieuwe afspraken gemaakt worden. Want nu heerst er geen chaos in ons beeld van leven omdat het al heel lang zo gaat. Gebeurd er iets dat chaos veroorzaakt, een bewustzijnsverandering misschien, dan is er chaos. We staan op het punt van nul. We kunnen nu alleen nog maar vooruit of achteruit. Achteruit is dezelfde weg. Vooruit is beter. Omdat we beseffen dat achteruit de weg was die bestond uit oorlog en onvrede.
vriendelijke groeten, Reza
@Reza de Vries: dank voor je reactie Petra. Je hebt gelijk en als er meer mensen zo denken verbetert de wereld
@ Reza de Vries: sorry voor de verkeerde adressering van mijn antwoord aan Petra. Inderdaad moeten we vooruit en dat is meer menselijkheid
Beste Paul,
Richard Branson heeft de strategie om als het bedrijf meer dan 50 mensen groot wordt dat het wordt opgesplitst. Ik begreep dat hij nu meer dan 300 bedrijven onder zijn paraplu heeft. Hij kan ze niet allemaal opnoemen omdat het er teveel zijn. Dit is denk ik ook niet de juiste weg. Ik ben ook een voorstander voor kleine bedrijven die betrokken zijn bij het product en de medewerkers. Een consequentie van kleine bedrijven is relatief wat duurdere producten tenzij men een uitgebalanceerde samenwerking weet te bewerkstelligen met business partners. Of Obama werkelijk met alleen de topsalarissen aan te pakken een omslag naar kwaliteitsverbetering kan bereiken is maar zeer de vraag. Een vervelende bijwerking immers van de machtigste positie ter wereld of in een enorm groot bedrijf is dat een grote koerswijziging veel tijd nodig heeft en het hebben van medestanders een must is. Kleine bedrijven of landen zijn meer flexibel maar hebben dan weer geen schaal voordeel. Misschien is de bestaande diversiteit juist de kracht van de nieuwe economie? Voor mij is de nieuwe economie (hopelijk) meer gericht op duurzaam denken, waar bij alle kosten (inclusief gevolg schade aan het milieu) mee moeten worden genomen in de producten. Juist daar zal de schoen bij grote bedrijven gaan wringen. m.v.g. Ronald
@Ronald Molendijk: dank voor je reactie Ronald. Inderdaad is kleinschaligheid veel gunstiger voor dse spiriuele cultuur omdat dan menselijke vriendschap beter kan gedijen