De rechten van de jeugd

17

Het is een belangrijke positieve ontwikkeling dat Nederland een ombudsman heeft aangesteld voor kinderen. Nederland is al vaker op de vingers getikt door de mensenrechtencommissie om haar beleid met kinderen. Vorig jaar werden 24.000 kinderen opgevangen in 13.000 pleeggezinnen omdat de ouders niet in staat zijn hun kinderen zelf op te voeden. Niet uit onwil, maar uit onmacht. Maar de jeugdzorg is door haar verdeeldheid nog niet in staat aan deze onmacht te werken. De rechten van het kind zijn niet hetzelfde als de rechten van de volwassene, want het kind is kwetsbaar, het kind weet niet wat recht is en kan er ook niet voor vechten. Het hunkert enkel naar geborgenheid en warmte.

Ook studenten worden onrecht aangedaan. Men wil studenten een boete opleggen als ze te lang studeren alsof zij er zelf aan schuldig zijn. De studententijd is een belangrijke leerperiode, niet enkel voor studie maar ook voor sociale activiteiten. Er wordt veel geld uitgegeven aan het onderwijs, maar niet aan de begeleiding van de studenten. Docenten maken promotie door hun onderzoek en studies, ze worden betaald voor hun lesuren maar ze krijgen praktisch niets voor hun begeleiding aan studenten. Men vindt het voor de hand liggen dat studenten les krijgen van hun docenten, maar vergeten vaak dat het even belangrijk is dat docenten ook leren van hun studenten. Samen inspireren ze elkaar en leren ze van elkaar om tenslotte kennis te genereren die nodig is voor deze tijd.

In het beleid over jeugdzorg en studenten, gaat het vooral over geld en bezuiniging, niet over mensen en nog minder over de jeugd. Het is deze jeugd die de toekomst van Nederland bepaalt en ervoor zorgt dat er geld komt om de schulden af te lossen. Men houdt zich aan het recht, maar vergeet dat het hoogste recht ook het hoogste onrecht kan zijn. In andere culturen is het recht gebaseerd op de bescherming van de zwakken. In het Joodse recht valt de aandacht vooral op weduwen en wezen. Ook in de Islam is het recht van de armen fundamenteel.

Kinderen en studenten hebben behoefte aan bescherming. Opvallend is het onrecht in het recht als het gaat om kinderen en het asielbeleid. Men vergeet dat het om kinderen gaat en niet om volwassenen. Minister Gerd Leers gaat in hoger beroep tegen de menselijke uitspraak van de rechtbank over het 14 jarige Afghaanse meisje Sahar (NRC Handelsblad 27 januari 2011). De rechter bepaalt dat het gezin na meer dan tien jaar zo is geworteld dat het moet blijven. Leers gaat ertegen in beroep en benadrukt dat er meer meisjes zijn zoals Sahar. Hij wil recht-vaardig zijn, maar denkt hierbij recht-vaardig in procedures en getallen. Die zeggen niets over de menselijke gevoelens en de toekomst van een kind dat op 4 jarige leeftijd in ons land komt wonen en na 10 jaar eruit gezet wordt.

Het kind kent de rechtelijke regels niet, maar weet zich wel te hechten aan mensen en aan de omgeving. En zo gebeurt het dat na 10 jaar een kind als Sahar, volledig ingeworteld en aangepast is als mens en niet stilstaat bij het feit of zij Nederlandse is of niet. Als Sahar na 10 jaar wordt teruggestuurd naar een land waar ze eigenlijk vreemde is, raakt ze ontworteld en ze zal zich ontheemd voelen. Dat het om een menselijk drama van kinderen gaat en om hun toekomst valt buiten het beleid. Buiten het beleid van Gerd Leers.

Juist een gezond beleid vanuit een gezonde maatschappij is van belang voor de ontwikkeling van een kind, ook voor Sahar. Ongezond beleid in een ongezonde maatschappij zorgt voor een verstoord ontwikkelingsproces in de jeugd. Kan het gezonder gaan met het beleid, ook al moeten we allemaal bezuinigen? Kunnen de belangen en rechten van het kind worden gespaard, zodat het gezonde kind de toekomst van ons land mag en kan zijn? Want een gezonde jeugd is de basis van een gezond volk, dat in staat is zichzelf ook economisch te handhaven.

Paul de Blot SJIn memoriam

Paul de Blot SJ (1924 ~ 2019)
Honorair Hoogleraar Business Spiritualiteit
Nyenrode Business Universiteit

17 REACTIES

  1. Totaal mee eens alleen jammer dat de kindertjes van eerwraak vergeten worden.

    Die zouden ook aangifte moeten kunnen doen.
    Nu kan dat alleen met één van de opvoeders.
    Maar, hoogstwaarschijnlijk is moeder te bang om op te komen voor haar kind en ten tweede geeft een ‘echte’ man zichzelf niet aan.

  2. Onder verwijzing naar het Afghaanse meisje Sahar beweert Paul dat het menselijk drama van kinderen buiten het beleid van Gerd Leers valt. Hoewel ik geen CDA-stemmer ben zou ik hier toch een lans voor Leers willen breken. De afgelopen weken heeft minister Leers diverse keren via de verschillende mediakanalen geprobeerd het spanningsveld uit te leggen waar je als beleidsmaker voor staat. Ook hij vindt het huidige asielbeleid ongezond en hij zoekt naar wegen hoe hij een humaan en rechtvaardig beleid kan maken, hetgeen van hem als minister gevraagd wordt. Het nadeel van beleid is dat dit nooit over individuen gaat, maar over doelgroepen en levensdomeinen. Elk te ontwikkelen beleid dient hiermee rekening te houden en ruimte te maken voor individuele gevallen, uitzonderingen, mensen die daar net buiten vallen. kant en klaar beleid en pasklare oplossingen die voor iedereen gelden zijn nooit te geven. Dat is wat Leers ook weet en waarmee hij zichtbaar worstelt. Zeggen dat een bepaald beleid ongezond, inhumaan of onrechtvaardig is en daarmee pleiten voor een tegenovergesteld beleid is een ding. Maar blijkbaar lukt het ons als burgers ook niet een gezond beleid met oplossingen te bedenken, wanneer ik de reacties hier en elders lees (kranten, partijprogramma’s). Van welke politieke kleur een minister ook is, de kritiek blijft al jaren hetzelfde op het asiel-vluchtingenbeleid. Het zou kunnen bijdragen wanneer eenieder die zich daartoe geroepen voelt eens verder gaat dan deze kritiek en eens een poging waagt om in de richting van concrete oplossingen te denken en deze te ventileren. De praktijk is altijd weerbarstiger dan je denkt.

  3. Beste Paul,
    Hartelijk dank voor wederom inspirerende woorden. Gisterenavond keek ik nog naar het verkiezingsdebat en het viel me op dat over onderwijs alleen werd gesproken als zijnde een opleiding voor een goede baan. Wat weer leidt tot de overtuiging dat werken en geld verdienen het hoogste goed is.
    Mijn conclusie is dat over echt belangrijke zaken niet gesproken wordt en dat het alleen maar gaat om wie de touwtjes in handen heeft.
    Ik mag nog stemmen.. maar op wie?
    Hartelijke groet, Hessel

    • wat fijn voor u dat u in de welgstelde positie verkeert om de redenering van minister
      Leers als dé waarheid te beschouwen. Dit is niet beledigend bedoeld.
      Vind u dat zwakkeren en mensen (o.a. het Afghaanse meisje Sahar) die niet voor hun eigen rechten op kunnen komen ook rechten hebben?
      Welke rechten zijn dat dan volgens u en waar moeten ze die dan halen?
      Bij minister Leers?

  4. Laten we proberen in oplossingen te denken! Als het een gegeven is dat de overheid te weinig investeert in de begeleiding van studenten, en het belang van sociale activiteiten niet onderkent, dan kunnen we heel Balkenendiaans verkondigen dat “het niet zo kan zijn dat de student hier de dupe van wordt”, want blijkbaar kan dat wél.
    Wie heeft belang bij goede studentenbegeleiding? De student zelf, en later, het bedrijfsleven. Hier ligt een prachtige kans voor de basis van een vruchtbare wisselwerking. Het bedrijfsleven financiert (pay it forward!), de student organiseert, implementeert en groeit, de docent/coach houdt overzicht, begeleidt en stuurt bij. Verantwoordelijkheid naar vermogen.

  5. Wat een prachtige column weer, zo raak en diep van binnen weten we allemaal dat het zo is. Hoe belangrijk dat de mensenkinderen gezond en met “recht”worden begeleid. Ik kan het weten wanneer je ergens buiten valt en hoeveel kracht en wil het kost om een gezond leven met “rechten” neer te zetten.
    Wat een woorden weer uit de naam van Paul, iemand die het leven in alle facetten heeft gezien en daarmee ook zo’n groot empathisch vermogen heeft.
    Dat zijn de mensen die we nodig hebben en die in de schijnwerpers moeten blijven staan om te zorgen dat de kinderen van nu de gelukkige volwassenen van de toekomst zijn en zo vorm geven aan een nieuwe en voor de meeste mensen een (nog) betere wereld!
    Met warmte, Jacqueline

  6. Beste Paul,

    Wat zijn je woorden mij weer uit het hart gegrepen! Het is zo akelig dat het systeem de beslissers in dit land verhindert om de mens te blijven zien achter de regels, procedures en cijfers. Ik hoop dat iedereen in Nederland zich je pleidooi aantrekt om te staan voor de ontwikkeling van ieder kind en voor een menswaardigere samenleving!

    Hartegroet,
    Esther van der Zee

    • Dag Paul en Esther,

      In de reactie van Esther schuilt naar mijn overtuiging de grootste macht en onmacht. Regels, procedures en cijfers maken ‘meetbaar’ wat de mens moet/kan/mag doen in onze maatschappij. Dat het een verarming is, lijkt mij wel duidelijk: de maat van het hart & de ziel van de mens is niet te nemen, maar doet er meer toe. Hoe komen we af van de getallen en belangrijker: hoe komen we terecht op de weg die er toe doet, die van aandacht, zorg, zicht en het waardevolle leven? Hoe kan het dat er zoveel verfijnde technieken zijn die in detail & systemen zoveel mogelijk om te kunnen analyseren en conclusies trekken? Terwijl Sahar en alle kinderen, studenten en alle mensen naar mijn idee gebaad zijn met ‘gewoon boerenverstand’, fatsoen en oprechte liefde. Is het zo ingewikkeld om te doen wat je hart je ingeeft? Is ons geweten geen zuivere maat meer?

      Een hartegroet van Liesbeth Joustra – de Gier

  7. Beste Paul,

    Een verwarmende column. Het ter harte nemen doet een ieder en toch….?

    Onze vertegenwoordigingen om de staat te runnen zijn al decennia verzand in de maakbaarheid vanachter de machtstafel waar het politiek bedrijven de voornaamste drijfveer is en de kleine ‘overwinningen’ omgezet worden in wetten om dan over te gaan tot het volgende thema omwille van de politieke zaken.

    Ons democratiestelsel is net zo aan verandering toe als de dictaturen in de Arabische wereld. De wil van de bevolking, zoals die daar met moed en kracht naar buiten komt, heeft de democratische bevolking zelf naast zich neergelegd, omdat bij gelegenheid wel of niet een stem afgeven wordt, zonder dat iets werkelijk verandert. Wij stemmen voor het in stand houden van het verstarde en lege politieke toneel. De mooie bekende praatjes van alle deelnemers zijn dezelfde verleidingen als dictaturen steeds verbreiden. De verkiezing van 2 maart is geen nieuw begin en zal niets veranderen, eerder is het acteren nog slechter en meer onbeholpen geworden. Stemmen doe ik altijd met verdriet. Ondanks dat, laat ik me echter mijn enige recht in het bestel niet ontnemen.

    De democratische gemeenschap zal een stap voorwaarts moeten maken, om ook zij, die nu de mogelijkheid van democratie – de wil van het volk – zoeken, niet ons versleten systeem te laten volgen, maar een oprechtere samenleving met openheid voor de toekomst in diepe menselijkheid aan te bieden. De vreedzaamheid van de bevolkingen geeft veel hoop! Of zullen wij uiteindelijk ‘de nieuwe beschaving’ van de Arabische wereld moeten leren en overnemen en kan dat zonder een ‘Liberté, Egalité, Fraternité revolutie’ in nieuwe vorm?

    Het voorbeeld van Sahar, evenals de financiering van het studeren, hebben we nodig om de absurditeit van onze samenleving te zien. De evolutie is echter niet te regeren en zeker niet op te houden, dat wordt door de onderdrukten bewezen.

    Hartelijke groet,
    Arnold

  8. Wij bieden weekendpleegzorg. Regelmatig komt er een pleegkind een weekend bij ons, dat is vandaag op de kop af 2 jaar geleden dat we ermee begonnen zijn. Het is zo fijn om te zien dat ze groeit. Het heeft ontegenzeggelijk invloed op haar school(prestaties). Had ze eerst achterstand in taal, nu is ze de klas zo voor dat ze eigenlijk moet wachten tot de rest haar heeft bijgebeend.
    Het geeft ons ook heel veel. Zoals je zegt: je leert van elkaar. Een prachtige verbindende factor, waardoor we onze krachten bundelen zodat het ten goede komt.

  9. Dank je Paul.

    Dit pleidooi voor de rechten van kind en jonge mens, raakt me.
    Ik hoop dat mensen die morgen stemmen, dit verhaal als leidraad meenemen.

    Groet,
    Paul JM elsen

  10. dag de heer De Blot,

    Dank voor deze column. Dit is mij zo enorm uit het hart gegrepen.
    Ontvangt de heer Leers uw column ook?

    Enerzijds deel ik Ronja’s observatie dat hier ook de onmacht van de heer Leers uit blijkt. Anderzijds zie ik een onbalans in de ontwikkeling in onze maatschappij en dus ook bij de heer Leers, waar het hoofdcentrum is gaan regeren over het hartcentrum en waar hierdoor het contact met het hartcentrum is verloren. Het hartcentrum van waaruit we in verbinding staan met anderen en alles. Als dat niet meer gevoeld wordt dan komen we op een verkeerd spoor terecht. Uiteindelijk heb ik vertrouwen dat daar altijd wel weer een kentering in komt. Je ziet het verlangen van grote en groeiende groepen mensen naar het her-verbinden; met zichzelf, met anderen, met hun spirituele pad etc. Het is alleen zo erg en doet mij pijn dat dit in de tussentijd over de ruggen en ten koste van anderen gaat, zoals de Sahars en alle jongeren. In de tussentijd kan ik als individu weinig anders doen dan mij concentreren op het openhouden van mijn hartcentrum en dit laten uitgaan naar de weerlozen.

    En morgen stemmen op een partij waarvan ik hoop, verwacht en vertrouw dat daar nog wel enig ‘hart’ aanwezig is. Dus niet bij het soort “Christendom” van de heer Leers.

  11. Dit is zo voelbaar schrijnend. De onmacht die u nu beschrijft, liggend bij de ouders van de kinderen die bij Jeugdzorg terecht komen, proef ik ook in beleid als dat van Leers. Diezelfde onmacht, gevangen zitten in een systeem van cijfers, debat (wie heeft het hoogste woord ipv hoe kunnen we samen iets aanpakken). En ook in het beleid rondom studie en studenten. Ik, zelf student, krijg door dit beleid niet de indruk dat de overheid graag wil dat ik me ontwikkel. In tegendeel, door de dreigende plannen ben ik nu aan het overwegen om na mijn BA Organisatie Antropologie niet verder te gaan met een Master. Die persoonlijke betrokkenheid maakt het dan ook wat lastiger om hier specifiek een oordeel over te hebben, ik kan dan hoogstens mijn eigen ervaring delen.

    Bedankt voor het wederom zeer inspirerende verhaal, ik lees uw blog met veel plezier en merk dat ik de overwegingen mee neem.

    Hartelijke Groet,
    Ronja Smit

"Wat is uw reactie? Mede namens de andere lezers bedankt voor het toevoegen van uw bijdrage. Laat een reactie achter, of reageer op elkaar. Bedankt aan alle lezers die dit weblog verrijken met een persoonlijke reactie." - Team pauldeblot.nl

NB: Uw emailadres wordt nooit gepubliceerd. Reacties met meer dan één link worden eerst gecontroleerd. Link alleen naar relevante websites. Gebruik uw reactie niet voor commercie.


24 + = 33